Aziz Sancar Kimdir?
Aziz Sancar, Nobel Kimya Ödülü sahibi, Türk-Amerikalı bilim insanı ve biyokimyacıdır. 8 Eylül 1946’da Mardin’in Savur ilçesinde doğmuştur. DNA onarımı, hücre döngüsü kontrolü ve kanser tedavisi konularındaki çalışmaları ile tanınır.
Eğitim ve Akademik Kariyer
Eğitim
- Lisans Eğitimi: İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tıp eğitimi aldı ve 1969 yılında mezun oldu.
- Doktora Eğitimi: Tıp eğitiminden sonra ABD’ye giderek Dallas, Texas Üniversitesi’nde Moleküler Biyoloji dalında doktora yaptı.
Akademik Kariyer
- Post-Doktora: Yale Üniversitesi’nde DNA onarımı üzerine çalıştı.
- Profesörlük: 1982 yılında Kuzey Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümü’nde öğretim üyesi oldu ve burada çalışmalarına devam etti.
Bilimsel Katkıları ve Çalışmaları
DNA Onarımı
Aziz Sancar, DNA’nın nasıl onarıldığını ve bu sürecin hücrelerin sağlıklı kalmasındaki rolünü araştırmıştır. Özellikle “Nükleotid Eksizyon Onarımı” (NER) mekanizması üzerine yaptığı çalışmalar, kanser tedavisi ve genetik hastalıkların anlaşılması için kritik öneme sahiptir.
Nobel Kimya Ödülü
2015 yılında Aziz Sancar, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü. Bu ödülü, Tomas Lindahl ve Paul Modrich ile birlikte, DNA onarım mekanizmaları üzerine yaptıkları öncü çalışmalar nedeniyle aldı.
Diğer Çalışmalar ve Katkılar
- Hücre Döngüsü ve Kanser: Sancar, hücre döngüsü ve kanser ilişkisi üzerine de önemli çalışmalar yapmıştır. Bu çalışmalar, kanser tedavisinde yeni yöntemlerin geliştirilmesine katkıda bulunmuştur.
- Kronobiyoloji: Hücrelerin biyolojik saatlerinin nasıl çalıştığını inceleyen kronobiyoloji alanında da çalışmalar yapmış ve bu çalışmalar, tıbbi tedavilerde zamanlamanın önemini vurgulamıştır.
Kişisel Yaşamı
- Aile: Aziz Sancar, Savur’da çiftçi bir ailenin sekiz çocuğundan biridir. 1977 yılında Gwen Boles Sancar ile evlenmiştir. Eşi de kendisi gibi bir bilim insanıdır ve birlikte çeşitli bilimsel projelerde çalışmışlardır.
- Türk Kültürü ve Kimliği: Sancar, Türkiye’ye ve Türk kültürüne olan bağlılığını her fırsatta dile getirir. Türk kültürünü ve bilimsel çalışmalarını tanıtmak amacıyla Kuzey Carolina’da Aziz & Gwen Sancar Vakfı’nı kurmuşlardır. Bu vakıf, Türk-Amerikan kültürel ve bilimsel ilişkilerini geliştirmek için çalışır.
Mirası ve Etkisi
Aziz Sancar’ın çalışmaları, bilim dünyasında büyük bir etki yaratmış ve birçok genç bilim insanı için ilham kaynağı olmuştur. DNA onarımı üzerine yaptığı araştırmalar, sadece temel bilimler açısından değil, aynı zamanda tıbbi uygulamalar açısından da büyük önem taşımaktadır. Nobel Ödülü kazanması, Türk bilim dünyası için büyük bir gurur kaynağı olmuştur.
Aziz Sancar, bilimsel araştırmalarına ve akademik çalışmalarına devam etmekte, aynı zamanda bilim ve eğitim alanında genç nesillere ilham vermektedir.
