Ali Sultan Kimdir?
Asıl adı Ali Tozkoparan olan Âşık Ali Sultan, 1947 yılında Sivas’ın Yıldızel ilçesine bağlı Yusufoğlu köyünde doğmuştur ancak nüfus kayıtlarında doğum tarihi 1944 olup, babasının adı Muharrem, annesinin adı Fatma’dır. Kendisinden başka Zeynel, Keziban, Ruşen, Hüseyin ve İsmail adında beş kardeşi daha vardır.
İlkokulu doğduğu köyde okuyan, orta öğrenimi için Şiva’ya gelen Ali Sultan, önce Selçuk Lisesi’ne girdi, ardından öğrenim ve öğrenimini Atatürk Lisesi’nde sürdürdü, vatani görevini yerine getirmek için orduya katıldı. Manisa’da piyade olarak askerlik yaptıktan sonra Orduev’de uzun süre sazla icra etti. 1967 yılında Turhal ilçesine bağlı bir Çerkes köyü olan Çay köyünden Satı Tokati adında bir kızı sevip kaçırdı. Olayın ardından her ikisi de 5 ay 29 gün hapis cezasına çarptırıldı. Ali Sultan’ın eşi Sati’den Mesut ve Canan adında iki çocuğu oldu (Kaya 2004: 10, 11). Buradan ayrıldıktan sonra plak yapmak için İstanbul’a gider ve burada Grafson stüdyosunda dört türküden oluşan ilk plağını kaydeder ancak bu plağın satışları öyle olmayınca plak şirketi ikinci bir plak yapmayı kabul etmedi. kayıt .
Başka bir plak şirketiyle başka bir plak için sözleşme imzalayan Ali Sultan’ın bu albümü beklentileri aşıyor ve adı tüm Türkiye’de duyuluyor. 1986 yılında yurt dışına çıktı, on bir yıl Viyana’da kaldı ve yurt dışında çeşitli konserler verdi. Neşet Ertaş’la birlikte Almanya’da da sahneye çıkan Ali Sultan halen hayattadır ve İstanbul’da yaşamaktadır (Kaya 2004: 10, 11; www.yasamoykusu.com Çocukluğundan beri saz çalan Âşık Ali Sultan). , ilkokulda okudu. 1960’lı yıllarda ağabeyi Hüseyin’den sazoyu alarak gizlice sazo çalmaya başladı. O yıllarda Hamit Şeker’den etkilenen Ali Sultan, lise öğrencisiyken Sivas Halk Eğitim Merkezi’nde Mehmet Tek ve Amasyalı Yusuf Bey’in derslerini aldı. Ali Sultan, Selçuk Lisesi’nde okurken ilk kez sahneye çıktı. Müzik öğretmeni Nezahat Arseven’in teşvikiyle okullar arası müzik yarışmasına katıldı ve aralarında Zaralı Halil’in de bulunduğu üç türküyü jüri önünde seslendirerek birinci oldu. Yarışma ödülü bir yıl boyunca okul masraflarını karşıladı.
Âşık Veysel ile gençliğinde tanışan Ali Sultan, Veysel’den çok etkilenmiştir. Anadolu’nun farklı bölgelerini gezerek Âşık Veysel ve Âşık Ali İzzet Özkan’la konserler verdi. 2. Dünya Savaşı, 30 Ekim 1964’te Sivas Garnizon Komutanı Fuat Doğu Paşa tarafından düzenlendi. Sivas, Aşıklar Şenliği’ne katıldı. Toplamda 50’den fazla plak yapan Ali Sultan, ilk kasetini 1974 yılında Almanya’da kaydetmiş (Kaya 2004: 10, 11), Alevi-Bektaşi inancına sahip olmasına rağmen Âşık Ali daha çok insani konuları ele almaktadır. Alevi-Bektaş inancına ilişkin temalardan ziyade şiirlerinde yer almıştır. Şiirlerinde çoğunlukla aşk, romantizm, sıla hasreti, hasret, ayrılık, tabiat, ölüm, yaşlılık gibi temaları işler. Şiirlerinde “Sultan” mahlasını kullanan ekibin sevgilisiyle yalnızca bir görüşmesi (kavgası) vardır. O da Şeref Taşlıova ile Divriği’ye gitti.
Okuduğu eserlerin çoğunu hem söz hem de müzikal olarak kasetlere uyarladı. Üstadın söz ve şiirlerinden müzik düzenlemeleri de yaptı. Pek çok konser, festival, âşık etkinliği, televizyon ve radyo programına katılan Âşık Ali Sultan, 2004 yılından bu yana 54 kaset yaptı. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu arşivine kimisi sözlü, kimisi sözlü olmak üzere kırkın üzerinde eser sundu. şarkı sözleri ve müzikle veya sadece kendi müziğiyle. Bu eserler arasında derlenmiş türküler de bulunmaktadır (Kaya 2004: 10, 11). Pir Sultan Abdal’a atfedilen ve “Arkadaşlarım, Dostlarım” adıyla dosyalanan ve sayısız saz ve vokal sanatçısı tarafından seslendirilen eserin müzik düzenlemesi kendisine aittir. Albümlerde, televizyon programlarında, aşk topluluklarında ve çeşitli konserlerde baglamolarıyla faaliyet göstermeye devam eden Âşık Ali Sultan’ın eserleri, çeşitli saz ve vokal sanatçıları tarafından seslendirilmeye devam ediyor.
